Najzieleniejsza z zieleni, magiczne miasta i miasteczka oraz tysiące baśniowych zamków – tak pokrótce może być opisana Szkocja. Atrakcje w tej części Wielkiej Brytanii obejmują przede wszystkim niezwykłe dzieła Matki Natury oraz pełne historii miejsca. Co warto zobaczyć w Szkocji? Wszystko. Ale udało nam się wybrać subiektywny TOP 10.
Edynburg
Wiele osób odwiedzających Edynburg stwierdza, że wygląda on niczym scenografia do filmów o Harrym Potterze. Odczucie to nie bierze się znikąd. To właśnie tam J. K. rowling wymyśliła historię o przygodach małego czarodzieja. Stolica Szkocji pełna jest niezwykłych zabytków, punktów widokowych i niezwykle klimatycznych… pubów.
Arthur’s Seat
Choć Edynburg pełen jest magicznych miejsc, zdecydowanie nietypowym punktem na mapie miasta jest Arthur’s Seat, czyli część Parku Holyrood. Wznosząca się na 251 metrów stroma góra wyrasta dokładnie w samym sercu miejscowości, a z jej szczytu podziwiać można wspaniałą panoramę miasta i oblewających go wód Morza Północnego.
Isle of Skye
Szczególne miejsce w naszych solistowych sercach zajmuje Isle of Skye. Jest to druga co do wielkości wyspa Szkocji i jednen z najmniej zaludnionych terenów w Wielkiej Brytanii. Wjazdu na nią pilnuje piękny zamek Eilean Donan, który zagrał w niejednym filmie. Na samej wyspie podziwiać można m.in. urokliwe miasteczko Portree, szpiczaste skały Old Man of Storr, latarnię morską na Nest Point i oszałamiająco piękny widok na Quiraing. Na Isle of Skye znajdziesz także najstarszą destylarnię whisky na świecie.
Glencoe
Glencoe to najważniejszy punkt na mapie szkockich Highlands. Spowite mgłą zielone polany, strome zbocza gór, połacie wrzosów i imponujące wodospady tworzą krajobraz istnie baśniowy. Glencoe to także najpopularniejszy obszar trekkingowy w całej Wielkiej Brytanii.
Loch Ness
Za sprawą potwora Nessi Loch Ness stało się najsłynniejszym jeziorem świata. Oprócz tajemnic, jakie skrywa jego dno, na uwagę zasługują też jego piękne okolice. Taflę jeziora otaczają zielone wzgórza, urozmaicone ruinami zamków, a sama woda przyciąga licznych pasjonatów żaglugi i kajakarstwa (uwaga tylko na potwory!).
Loch Lomond
Innym ważnym jeziorem na mapie Szkocji (ale już raczej wolnym od potworów) jest Loch Lomond. Nazywany jest „Bramą do Highlandów”, ponieważ jego wody oddzielają szkockie niziny od górzystych terenów na północy.
Glenfinnan
Glenfinnan to imponujący wiadukt na jednej z najpiękniej poprowadzonych tras kolejowych na świecie. Ma w sobie coś tak hipnotyzującego, że w jego okolicy stworzony specjalny punkt widokowy do jego podziwiania. Wydaje Ci się, że już gdzieś go widziałeś? To właśnie nad nim Harry Potter i Ron weasley przelatywali zaczarowanym samochodem.
Zamek Dunvegan
W całej Szkocji istnieje kilkaset zamków i ruin zamkowych. Ciężko wybrać te najpiękniejsze, bo każdy z nich ma w sobie coś baśniowego i wyjątkowego. Na naszej liście ląduje jednak znajdujący się na Isle of Skye Zamek Dunvegan – najstarszy zamieszkały zamek w Szkocji. Dzięki temu, że od 800 lat zamieszkuje go jedna rodzina, jego fasada prawie wcale nie uległa zniszczeniu.
St Andrews
Położone w południowo-wschodniej Szkocji St Andrews to siedziba najstarszego uniwersytetu w Szkocji (ciekawostka: studiował na nim sam książe William). W urokliwym miasteczku mieszczą się fascynujące ruiny monumentalnej katedry z 1158 roku.
Fort William
Bardzo klimatyczną szkocką miejscowością jest Fort William. Z jednej strony oblewają go wody jeziora Loch Linnhe, z drugiej otaczają zbocza najwyższej góry w Szkocji – Ben Nevis (1 345 m n. p. m). Choć miasteczko zamieszkuje zaledwie 10 tysięcy osób, znajduje się w nim Muzeum Highlandów, ruiny zamków i destylarnia whisky.
Wielka Brytania należy do stosunkowo bezpiecznych krajów. Co warto wiedzieć przed wyjazdem do Szkocji i czy jest tam bezpiecznie?
Drobna przestępczość, taka jak kradzieże, zdarza się w Wielkiej Brytanii przede wszystkim w dużych miastach, zwłaszcza w miejscach turystycznych. Właśnie dlatego, w razie możliwości, nie należy nosić przy sobie bardzo kosztownych rzeczy, a gotówkę rozkładać w różnych miejscach bagażu (zmniejszy to ryzyko jej kradzieży „na raz”). W mniejszych miejscowościach, a szczególnie w górskich wioskach przestępczość jest znikoma. Można więc usiąść na polanie, podziwiać piękne krajobrazy i niczym się nie martwić;)
Jak czytamy na stronie Ministerstwa Spraw Zagranicznych: „poziom zagrożenia terrorystycznego w Wielkiej Brytanii został określony jako > poważny<”. Narażone są w szczególności większe miasta, gdzie na ulicach widoczne są wzmożone patrole policji i wojska.
Służby apelują o czujność i ostrożność w miejscach publicznych. Nie należy jednak wpadać w panikę. Jak wiemy: ataki terrorystyczne mogą zdarzyć się w każdym miejscu na ziemi i nie powinny być powodem rezygnacji z podróży.
Koszty opieki medycznej w Wielkiej Brytanii są stosunkowo wysokie. Na wyjazd warto wykupić dobre ubezpieczenie, zwłaszcza jeśli w planach ma się trekking w szkockich górach. Jeżeli do Szkocji wybierasz się z Klubem Podróżników „Soliści” wysokiej klasy ubezpieczenie masz już w cenie wyjazdu. Obejmuje ono m.in. opiekę lekarską, transport medyczny czy ewentualną akcję ratunkową.
W Wielkiej Brytanii Ambasada RP znajduje się w Londynie. W Szkocji, w Edynburgu znajduje się natomiast Konsulat Generalny.
Adres placówki:
Konsulat Generalny Rzeczypospolitej Polskiej w Edynburgu
Wielka Brytania, Edynburg, 2 Kinnear Road, EH3 5PE
Tel: +44 131 552 0301
e-mail: edinburgh@msz. gov. pl
Co ma jednorożec do Szkocji i czy można spotkać tam potwory? Odpowiedzi na te pytania znajdziesz w poniższym tekście. Prezentujemy najwazniejsze informacje i ciekawostki o Szkocji, które zaskoczyły i zainteresowały nas najbardziej.
Szkocja stanowi część Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej. Coraz więcej Szkotów opowiada się jednak za chęcią odłączenia swojego kraju od Wielkiej Brytanii i stworzenia niepodległego państwa, tak jak miało miejsce to już w przeszłości.
Stolicą Szkocji jest Edynburg, ale największym miastem Glasgow.
Językiem urzędowym jest język angielski. Szkoci mają jednak bardzo charakterystyczny, silny akcent i używają wielu typowych szkockich słów, co może być często niezrozumiałe dla obcokrajowców.
Zwierzęciem narodowym Szkocji jest…jednorożec. Wybór padł na to mityczne stworzenie, ponieważ według legend jego największym wrogiem lew, a ten natomiast jest symbolem Anglii.
W Szkocji mieszka około 100 000 Polaków.
W Szkocji kręcono wiele znanych filmów, między innymi takie jak: „Braveheart. Waleczne serce”, „Trainspotting”, „Skyfall”, „Jak zostać królem”, „Moja dziewczyna wychodzi za mąż”, „Jeden dzień” oraz cała saga o Harrym Potterze.
Ze Szkocji pochodzą takie znane osoby jak Sean Connery, Ewan McGregor, Calvin Harris czy Annie Lennox oraz twórca telefonu Alexander Graham Bell.
Innymi znanymi książkami, które powstały w Szkocji są opowiadania o Sherlocku Holmesie (choć ich fabuła toczy się w Londynie). Ich twórcą był Szkot sir Arthura Conana Doyle.
Ze Szkocji pochodzi jeden z najsłynnniejszych potworów świata – Nessi, znany bardziej jako Potwór z Loch Ness.
Jednym z najbardziej malowniczych i najbardziej rozpoznawalnych miejsc w Szkocji jest Isle of Skye – wyspa w zachodniej części kraju. Nie ma jednak co opisywać… to trzeba zobaczyć!
Ben Nevis (1345 m n.p.m.) to najwyższy szczyt Szkocji i całych Wysp Brytyjskich. Znajduje się on w paśmie Grampianów, w środkowej części kraju.
Szkocja słynie z produkcji whisky i ginu. Warto jednak pamiętać, że zamówienie ich tam z kostkami lodu jest uważane za ogromne faux pas.
W Edynburgu znajduje się pomnik Niedźwiedzia Wojtka – syryjskiego niedźwiadka zaadoptowanego przez przez żołnierzy 22 Kompanii Zaopatrywania Artylerii w 2 Korpusie Polskim podczas II wojny światowej.
Narodowym strojem jest kilt, czyli kraciasta spódnica noszona przez mężczyzn. Wiele rodów posiada nawet własny wzór kratki, którą zdobi kilty i różnorodne ozdoby stroju. Nawet współcześnie Szkoci zakładają kilty podczas ważnych świąt narodowych i religijnych oraz na uroczystości rodzinne.
”If you don’t like a weather, wait a minute” (pol. “Jeśli nie podoba Ci się pogoda, poczekaj minutę” – to bardzo popularne powiedzenie Szkotów. Pogoda w Szkocji jest niczym kilt – w kratkę 😉
Szkocja bardzo często kojarzy się z deszczową i mglistą aurą. Skojarzenie to jest, rzeczywiście, jak najbardziej trafne. Nie oznacza to, że nie zdarzają się tam bardzo słoneczne i ciepłe dni, idealne do trekkingów i zwiedzania klimatycznych szkockich miast. Pakując się na wyprawę do Szkocji spakuj przede wszystkim przeciwdeszczowe spodnie i kurtkę, zwłaszcza jeśli masz w planach odwiedziny w tamtejszych górach. W Twoim plecaku nie powinno jednak zabraknąć też koszulek z krótkim rękawem, a latem nawet krótkich spodenek. Szkocka pogoda momentami naprawdę potrafi zaskoczyć.
Klimat Szkocji określany jest jako umiarkowany morski, czyli charakteryzujący się czterema porami roku. Ze względu na wyspowe położenie panująca tam pogoda jest jednak bardzo niestabilna. Cechy szkockiego klimatu są więc zupełnie inne niż np. w Polsce, które również leży w strefie klimatu umiarkowanego.
Szkocką pogodę znamy często z wielu filmów, gdzie przedstawiana jest jako wietrzna, deszczowa i mglista. Rzeczywiście jest w tym spore (naprawdę spore) ziarno prawdy.
Temperatury w Szkocji są niższe niż w pozostałych częściach Wielkiej Brytanii. Latem wynoszą około 15 °C (choć bywa i dużo cieplej), a zimą zazwyczaj utrzymują się w okolicach 0 °C. Wydawałoby się więc, że zawsze jest tam zimno. Tymczasem najwyższa zanotowana temperatura w Szkocji to prawie 330 °C (w 2003 roku w Greycrook). Suma rocznych opadów to około 2000 mm na zachodnie i 3000 mm na wschodzie. Pada tam prawie codziennie, choć zazwyczaj są to po prostu delikatne mżawki i przelotne opady.
Do Szkocji można jechać przez cały rok, jako że każda pora roku zachwyca tam czymś innym. Jeżeli jednak chce się trafić na stosunkowo dobrą pogodę, najlepiej celować w miesiące letnie, od czerwca do sierpnia. Temperatury są wówczas najwyższe, a opady dosyć rzadkie. Najlepiej jednak jechać tam z nastawieniem, że deszcze i mgły to po prostu nieodłączny element zarówno pogody, jak i – w jakimś sensie – kultury Szkotów.
Szkocja kojarzy się nam przede wszystkim z whisky i ginem, bo to one kulinarnie rozsławiły ją na całym świecie. Północna część Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Brytanii może pochwalić się jednak także wieloma tradycyjnymi, często zaskakującymi potrawami. Czego warto spróbować podczas wyprawy do Szkocji?
Dla wielu kuchnia szkocka jest zbyt tłusta i zbyt mdła. Rzeczywiście Szkoci lubują się w tłustych potrawach i nie mają w zwyczaju używania dużej ilości przypraw. Mimo to warto spróbować tradycyjnych szkockich potraw, jako że mówią one wiele o kulturze całego kraju.
Tradycyjna kuchnia szkocja bazuje na produktach łatwo dostępnych na wyspie, tj. mięsie, rybach, owocach morza, ziemniakach, marchwi i zbożach. Zamawiając posiłek w szkockiej restauracji nie spodziewaj się zdrowych, bogatych w warzywa potraw. Większość regionalnych dań składa się z kawałka mięsa, ziemniaków w różnej postaci i puree z zielonego groszku. Jako przyprawy Szkoci używają dużej ilości octu, soli, pieprzu i mięty. Bardzo popularny jest też sos tatarski.
Zdecydowanie to nie kuchnia przyniosły Szkocji kulinarną sławę, a produkowane na jej terenach whisky i gin. Ta pierwsza stała się nieodłącznym elementem szkockiej kultury. Pierwotnie uważana za lekarstwo, whisky pojawiła się w Szkocji już w IX wieku n. e. Obecnie w północnej części Wielkiej Brytanii znajduje się kilkadziesiąt destylarni, które produkują kilkaset rodzajów złotego trunku.
Kultura jedzenia jest dla Szkotów bardzo ważna. Tradycyjne dania można zamówić nie tylko w restauracjach, ale i w zwykłych barach czy pubach, gdzie Szkoci spotkają się z przyjaciółmi na pintę piwa lub whisky. Czego warto spróbować będąc w Szkocji?
FISH AND CHIPS – sztandarowe danie Wielkiej Brytanii jest też oczywiście popularne w Szkocji. Smażoną rybę w panierce i frytki (często obficie polewane octem) można tam zamówić w każdej restauracji i w barach typu fast food.
HAGGIS – to przysmak wszystkich Szkotów i danie o wieloletniej tradycji. Jest to duszony żołądek owcy wypełniony masą z wątroby, serca i płuc z mąką owsianą, cebulą i ziołami. Nie brzmi zachęcająco, co? Gwarantujemy jednak, że smakiem potrafi bardzo pozytywnie zaskoczyć i przypomina nieco naszą kaszankę.
SCOTCH BROTH – gęsta zupa z kawałkami baraniny lub wołowiny, z dodatkiem kaszy perłowej, ziemniaków i marchewki.
SCOTCH PIE – niewielkich rozmiarów ciasto (czyli popularne w Wielkiej Brytanii „pie”) z farszem jagnięciny lub baraniny. Często podawane z sosem pieczeniowym.
CULLEN SKINK – zupa rybna z wędzonego łupacza, z dodatkiem ziemniaków i cebuli oraz zabielana mlekiem lub śmietaną.
RYBY I OWOCE MORZA – jeżeli wybierasz się w rejony blisko morza koniecznie spróbuj łowionych w okolicznych wodach ryb i owoców morza. Są wyjątkowo świeże, a przez to smakują niesamowicie!
REGIONALNEGO ALKOHOLU – w każdym regionie Szkocji znajdziemy inne regionalne piwa, whisky i gin. Stanowią one nieodłączny element kultury, ale i sposobu spędzania czasu wolnego przez Szkotów. Deszczowa i wietrzna pogoda sprzyja bowiem długiemu przesiadywaniu w klimatycznych barach… 😉
Mężczyźni w kraciastych kiltach, dudy, zamki i potwór z Loch Ness – zazwyczaj wiemy co nieco o kulturze Szkocji. Co jeszcze warto wiedzieć o zwyczajach Szkotów i dlaczego warto wybrać się do północnej części Wielkiej Brytanii?
Szkocja stanowi część Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej. W przeszłości był niezależnym królestwem, a w 2014 przeprowadzono referendum dot. ponownego odłączenia się Szkocji od Wielkiej Brytanii. Frekwencja wyniosła aż 84,59%, gdzie: 55,30% głosujących opowiedziało się za pozostaniem, a 44,70% za odłączeniem. Stolicą Szkocji jest Edynburg, choć jej największym miastem jest położone nieopodal stolicy Glasgow. Zaskakujący może być fakt, że za zwierzę narodowe Szkocji uważa się… magicznego jednorożca: )
Na pierwszy rzut oka życie codzienne i kultura Szkotów niewiele różnią się od tego co znamy z Polski. Różnicę da się jednak zauważyć podczas ważnych uroczystości, takich jak ślub czy święto państwowe. Wówczas kobiety ubierają strojne kapelusze lub ozdoby do włosów, nawiązujące do mody panującej w rodzinie królewskiej, a mężczyźni kilty – męskie spódnice w kratę, gdzie zwyczajowo każdy kraciasty wzór nawiązuje do konkretnego szkockiego rodu. Podobno Szkoci nie zakładają do kiltów bielizny, ale…hm… nie potwierdzimy, bo nie sprawdzaliśmy;)
Ikoną Szkocji są też dudy (tzw. bagpipe) – charakterystyczny instrument dęty. Niegdyś profesjonalni dudziarze cieszyli się ogromnym szacunkiem i sprawowali swą funkcję dożywotnio i dziedzicznie. Melodie grane dudami były elementem rozrywkowym, ale stosowane były także jako sygnał do walki z wrogimi wojskami.
Szkoci odznaczają się charakterystyczną kulturą picia alkoholu. Nie, nie chodzi o to, że to alkoholicki naród! Bardziej o sposób spędzania wolnego czasu. Szkoci (zarówno Ci młodzi, jak i starsi) w celach towarzyskich uwielbiają spotykać się w pubach i barach. Najczęściej wybieranym trunkiem jest piwo, choć kultura Szkocji ma niemałe powiązanie z whisky i ginem. Na terenie kraju znajduje się kilkaset destylarni produkujących te dwa alkohole.
Szkocja bardzo często pojawia się w światowej popkulturze, a z samego kraju pochodzi wiele znanych osobistości i celebrytów. Kraj zamków i potwora z Loch Ness jest też miejscem narodzin historii najsłynniejszego czarodzieja XXI wieku. J. K. Rowling napisała pierwszą część o Harrym Potterze podczas swojego pobytu w Edynburgu i to właśnie na Szkocji wzorowała przedstawiony w niej magiczny świat. Piękne szkockie tereny pojawiają się też w filmach o Szkole Magii i Czarodziejstwa. Możemy tam zobaczyć m.in.: Wiadukt Glenfinnan czy okolice miejscowości Glencoe.
Przy wjeździe do Wielkiej Brytanii obywatele polscy nie mają obowiązku posiadania wizy. Co jednak warto wiedzieć przed wyjazdem?
Aby wjechać do Szkocji wystarczy Ci ważny dowód osobisty lub paszport. Przed wyjazdem należy się upewnić, czy dokument jest w wystarczająco dobrym stanie technicznym i czy znajdujące się w nim zdjęcie jest aktualne. Niech nie zdziwią Cię relatywnie długie kontrole na brytyjskich lotniskach – jest to procedura całkowicie normalna. Kierowcy, którzy wjeżdżają do Wielkiej Brytanii samochodem mają obowiązek posiadania ubezpieczenia OC.
Ambasada Wielkiej Brytanii w Polsce znajduje się w Warszawie.
Adres placówki:
Ambasada Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej
tel. +48 22 311 00 00
e-mail: info@britishembassy. pl
W Wielkiej Brytanii Ambasada RP znajduje się w Londynie. W Szkocji, w Edynburgu znajduje się natomiast Konsulat Generalny.
Adres placówki:
Konsulat Generalny Rzeczypospolitej Polskiej w Edynburgu
Wielka Brytania, Edynburg, 2 Kinnear Road, EH3 5PE
Tel: +44 131 552 0301
e-mail: edinburgh@msz. gov. pl
* W związku z Brexitem sytuacja w Wielkiej Brytanii dynamicznie się zmienia. Tekst był pisany 15.02.2020 roku. Zasady wjazdu i pobytu do Szkocji mogły ulec zmianie. Aktualne informacje znajdziesz na stronie Ministerstwa Spraw Zagranicznych.
SZKOCJA