Nazca – tajemnicze linie i legenda

Odległe pustkowie Nazca, rozciągające się na południowym wybrzeżu Peru, skrywa jedną z najbardziej zagadkowych enklaw naszego globu. To właśnie tu, na tysiącach hektarów, rozpościerają się geoglify – ogromne rysunki wyryte w ziemi, które pomimo wielu lat badań wciąż pozostają zagadką. Skąd się mogły wziąć linie z Nazca? Co oznaczają? Już teraz daj się porwać opowieści, w której jest więcej niewiadomych niż faktów!

Nazca w Peru to miejsce o wyjątkowym znaczeniu, przede wszystkim z powodu ogromnych rysunków wyrytych w ziemi na rozległym płaskowyżu. Geoglify z Nazca to około 800 linii prostych, 300 figur geometrycznych oraz 70 przedstawień zwierząt, roślin i postaci ludzkich. Żeby było jeszcze ciekawiej, całość zajmuje powierzchnię około 500 km², czyli mniej więcej tyle, ile ma Warszawa.

Możesz to zobaczyć na własne oczy na solistowej wprawie do Peru!

Chociaż rysunki z Nazca istnieją od ponad 1500 lat, zostały opisane stosunkowo niedawno, bo w latach 20. XX wieku. Początkowo linie uważano za systemy irygacyjne, jednak tezę tę dość szybko obalono, do czego przyczyniły się obserwacje pilotów, którzy latali komercyjnie nad pustynią w latach 30. To właśnie ta nowa perspektywa ujawniła pełen rozmach, rozmiar i precyzję geoglifów z Nazca, niemożliwe do zaobserwowania z ziemi.

Niewiele później, bo już w 1941 roku amerykański profesor Paul Kosok nazwał obszar Nazca „największą księgą astronomiczną na świecie”, sugerując, że linie miały znaczenie astronomiczne i kalendarzowe. Bezpośrednio po nim prace prowadziła niemiecka badaczka Maria Reiche, znana również jako „Pani z pustyni”. Spędziła ona ponad 40 lat na dokumentowaniu i ochronie linii, interpretując je jako kalendarz astronomiczny. Sprawiła również, że linie z Nazca zyskały międzynarodową sławę i ostatecznie zostały wpisane na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO.

Warto także zaznaczyć, że rysunki na pustyni Nazca znano jeszcze przed ich „oficjalnym” odkryciem. Świadczą o tym między innymi dokumenty hiszpańskich konkwistadorów z XVI wieku oraz zapiski podróżników z kolejnych stuleci. O co najmniej części z nich widziała też lokalna ludność.

Chociaż, jeśli chodzi o Nazca, wciąż nie wiadomo wszystkiego, udało się określić, jak i czym wykonano linie. Geoglify powstawały w sposób zaskakująco prosty, ale wymagający niezwykłej precyzji i planowania. Ich twórcy usuwali wierzchnią, ciemną warstwę ziemi (pustynia Nazca jest pokryta cienką warstwą ciemnych kamieni wulkanicznych), co odsłaniało jaśniejsze, kontrastujące glinę lub piasek. Archeolodzy uważają, że posługiwano się przy tym nie tylko linami, kijami i palikami, ale także prototypami przyrządów geometrycznych.

Warto zastanawiać się także, dlaczego linie Nazca w Peru przetrwały. Odpowiedź na to pytanie akurat nie jest trudna. Było to możliwe dzięki suchemu, stabilnemu klimatowi oraz niemal zupełnemu brakowi opadów (mniej niż 20 mm rocznie!). To właśnie dzięki temu geoglify przetrwały tysiące lat w praktycznie nienaruszonym stanie.

Pytanie o znaczenie geoglifów z Nazca jest jednym z najbardziej fascynujących. Mimo że nikt nie zna ostatecznej odpowiedzi, powstało wiele teorii próbujących wyjaśnić sens i przeznaczenie tych gigantycznych linii. Co więc mogą oznaczać? 

• Teoria astronomiczna – według Marii Reiche linie i figury miały służyć jako kalendarz astronomiczny, który wskazywał momenty równonocy, przesileń, pozycje słońca, księżyca oraz wybranych gwiazd. Badaczka twierdziła również, że niektóre linie są ustawione zgodnie ze wschodem lub zachodem słońca w kluczowych dniach roku.

• Teoria wodna – Johan Reinhard wysnuł teorie, że geoglify z Nazca były związane z rytuałami błagalnymi o deszcz. Miałoby to uzasadniać symboliczne znaczenie niektórych zwierząt, np. pająka uważano za symbol deszczu.

• Teoria ceremonialna/rytualna – według tej teorii rysunki miały stanowić symboliczne, widoczne z nieba znaki dla bogów, a linie być świętymi drogami (tzw. ceques), po których poruszali się uczestnicy procesji religijnych.

• Teoria geograficzna/kartograficzna – ta teoria traktuje linie jako formę mapy lub planu terenu, wskazujące kierunki do miejsc świętych, źródeł wody lub granic plemiennych.

Linie z Nazca można zobaczyć na żywo, i to na co najmniej 2 sposoby:

• Lot widokowy małym samolotem (awionetką) – taki lot trwa około 30 minut i pozwala zobaczyć większość ważnych geoglifów z wysokości około 150 metrów. Loty są organizowane z regionu Nazca przez lokalne firmy i zwykle wymagają wcześniejszej rezerwacji. Same samoloty mieszczą od 4 do 12 osób, a każdy pasażer ma miejsce przy oknie, tak by jego doświadczenie było jak najpełniejsze.

• Wieża widokowa Mirador de las Líneas de Nazca – wieża ma około 13 metrów wysokości i znajduje się około 20–25 km na północ od miasta Nazca, przy drodze Panamerykańskiej. Można zobaczyć z niej trzy rysunki: ręce, drzewo i jaszczurkę (choć ta jest częściowo przecięta drogą). To opcja mniej kosztowna i dostępna także dla osób, które nie chcą lub nie mogą lecieć samolotem. Widok z wieży pozwala zauważyć niektóre szczegóły i poczuć atmosferę miejsca, ale oczywiście nie oddaje pełnej skali geoglifów.

Lubisz podróżować poza utartym szlakiem i zbierać takie smaczki jak właśnie linie z Nazca? Wyprawa do Peru, Boliwii i Chile z Soliści Adventure Club to doskonała okazja, by zgromadzić ich jeszcze więcej! W jej trakcie czekają na Ciebie surrealistyczne krajobrazy, które wyglądają jak wyjęte z innej planety – od lustrzanej tafli solniska Salar de Uyuni, przez kolorowe laguny pełne flamingów, po pustynne doliny Atakamy i starożytne ruiny Machu Picchu. Doświadczysz również kultury andyjskich ludów, odwiedzisz pływające wyspy Uros na jeziorze Titicaca i przemierzysz bezkresne przestrzenie, które nie pozwalają przejść obojętnie. A wszystko to w klimacie autentycznej przygody, jaką gwarantują Soliści, w rytmie odkrywców, a nie turystów. Nie czekaj i już teraz zaplanuj z nami przygodę życia!