Islandia interior – wyprawa na Marsa
Stoisz na środku wzniesienia. Dookoła rozpościerają się nieziemskie widoki: czerwone kratery o postrzępionych krawędziach obsypane wulkanicznym pyłem – z niektórych unosi się niepokojący dym. Gdzieś obok parują gorące kipiące źródła, a spod ziemi wystrzeliwują słupy wrzących gejzerów. Jeżeli wytężysz wzrok, w oddali zobaczysz czarne plaże i zielone klify, a to wszystko w cieniu niebieskich wzgórz i surowych, pokrytych lodem gór. Niepokojący widok? Z pewnością trochę nieziemski, mający w sobie nieco marsjańskiej surowości. Takie krajobrazy zobaczysz nie na Marsie, a na Islandii.
Co to jest interior i dlaczego ma w sobie coś z Marsa?
Chcąc zwiedzić islandzki interior, trzeba być przygotowanym na trudne warunki. Interior to wnętrze wyspy. Najmniej dostępne miejsce, otoczone szczytami gór, wyżyny ciągnące się setkami kilometrów i doliny usłane kraterami, a także wielobarwne stoki w niektórych miejscach gęsto porośnięte zielenią, a w innych bardziej przypominające jałową, kamienną pustynię.
Wnętrze Islandii mogłoby spokojnie posłużyć jako plan filmowy do produkcji rozgrywanych na planetach spoza Układu Słonecznego. Nie bez powodu nazywana jest wyspą lodu i ognia, gdyż ścierają się tam dwa przeciwległe żywioły. Islandzki interior jest miejscem odludnym, co potęguje wrażenie przebywania na obcej planecie. Nie ma tam stałych mieszkańców, a i podróżników jest niewielu. Można całymi dniami nikogo nie spotkać na swojej drodze. Zwierząt również nie ma tam zbyt wiele, to nie są tętniące życiem okolice zewnętrzne i nadmorskie wyspy, lecz surowe równiny, po których od czasu do czasu przebiegnie lis polarny lub inna, drobna zwierzyna.
Mimo tej całej surowości, fauna i flora interioru jest całkiem bogata i unikalna, a aż 35% jego powierzchni, czyli ok. 14 000 km2 jest objęte ochroną jako park narodowy lub rezerwat przyrody. Do największych należą: Park Narodowy Vatnajökull oraz rezerwaty Þjórsárver, Guðlaugstungur i Fjallabak.
To, co zawsze robi najmocniejsze wrażenie i najbardziej upodabnia interior do marsjańskich krajobrazów to wulkany Islandii, gorące źródła i gejzery. Wszystko to zobaczysz podczas wyprawy Islandia interior z Solistami.
Islandia – wulkany
Wyspa leży w szczególnej lokalizacji geograficznej, na styku płyt tektonicznych północnoamerykańskiej i euroazjatyckiej, przez to cechuje ją wysoka aktywność wulkaniczna. Taki, a nie inny wygląd, wyspa zawdzięcza wulkanom, których na Islandii jest około 200, z czego aktywnych systemów wulkanicznych jest 30.
Struktury charakteryzują się dużą ilością wulkanów szczelinowych o szerokości od 5 do 20 km i długości od 50 do 200 km, a także obecnością wulkanu centralnego. 19 systemów ma wulkan centralny, a po 2 wulkany centralne mają: Hofsjökull, Tungnafellsjökull, Bárðarbunga-Veidivötn i Grímsvötn. Można wyróżnić również inne struktury wulkaniczne Islandii:
-
tarcze lawowe (Skjaldbreiður),
-
rzędy kraterów (Laki),
-
wulkany tarczowe (Eyjafjallajökull),
-
stratowulkany (Hekla),
-
kaldery (Öskjuvatn),
-
wulkany stożkowe (Eldfell),
-
szpalty wulkaniczne (Eldgjá),
-
jaskinie lawowe (Surtshellir i Stefánshellir).
Wulkany w Islandii i ich pozostałości upodabniają interior do widoków, jakie można byłoby zaobserwować na obcych planetach. Ogromne wrażenie robią wulkaniczne góry Kerlingarfjöll powstałe z rozlanej magmy. Te bogate w minerały skały barwią ziemię i jeziora na rozmaite kolory, zwłaszcza: żółty, czerwony i zielony. Na terenie interioru mnóstwo jest wulkanicznych jezior, ale jedno jest szczególnie charakterystyczne i warte wysiłku, by do niego dotrzeć. Mowa o jeziorze Hnausapollur (570 m. n.p.m.) nazywanym Bláhylur z powodu niezwykłego, turkusowego koloru wody.
Nie tylko wulkany Islandii są jej atrakcją. Gorące źródła i gejzery na Islandii to miejsca, które przyciągają wędrowców z całego świata. Na wyspie jest ok. 250 terenów z gorącymi źródłami, a tych wybuchających jest około 30. Samych gorących źródeł jest nawet kilka tysięcy, z czego tych większych około 800, a ich średnia temperatura wynosi 75°C. Najbardziej znanym gejzerem na Islandii jest Stóri-Geysir (wielki gejzer).
Choć z opisu mogłoby wynikać, że Islandia jest niegościnnym, surowym miejscem, gdzie dominują wulkany, kratery i gejzery, przypominającym raczej krainę Mordoru niż bajkowy świat, trzeba pamiętać, że wyspa jest bardzo zróżnicowana geograficznie. Znajdują się na niej rozmaite tereny i krajobrazy zarówno dla osób poszukujących bogatej fauny i flory, jak i dla podróżników czerpiących przyjemność z podglądania nieokrzesanych sił natury. Na jaką wersję Islandii się zdecydować, na to odpowie Ci inny artykuł: Islandia na wiele sposobów.