Bezpieczeństwo w górach zimą – lawinowe ABC

Góry zimą są piękne, majestatyczne i hipnotyzujące, ale równocześnie śmiertelnie niebezpieczne – nigdy nie można o tym zapominać. Nawet te z pozoru niewielkie, niezbyt wymagające, zimą mogą przysporzyć wielu niespodzianek... niekoniecznie przyjemnych. Pochłonęły już niejedną osobę, która ich nie doceniła. Co musisz wiedzieć, jeśli wybierasz się zimą w góry?

Zimowe wyjścia należą do tego rodzaju przyjemności, których miłośnicy trekkingów nie mogą sobie podarować. Zupełnie inaczej wędruje się latem, a inaczej gdy szlaki zasypane są śniegiem. Odpuszczanie trekkingów tylko dlatego, że jest zimno… nie, to się nie mieści w głowie. ALE! Jest jedno duże „ale” – trzeba zachować należytą ostrożność i przestrzegać zasad bezpieczeństwa w górach. Bez tego ani rusz, gdyż nieodpowiedzialne poruszanie się po szlakach, nawet tych z pozoru prostych, może skończyć się tragicznie. Niejeden, nawet doświadczony turysta, już się o tym przekonał. Większość lawin spowodowanych jest przez nieostrożność i czynnik ludzki; głównie poprzez przerwanie struktury śniegu i doprowadzenie do zejścia lawiny, ale te mogą schodzić też samoistnie. Nawet, gdy nie poruszamy się po śnieżnych czapach, a po bezpiecznych szlakach, ktoś inny może to robić i wywołać zdarzenie. Dlatego, zawsze, ale to ZAWSZE, przed wyjściem w góry zimą należy zrobić dwie rzeczy: - Sprawdzić pogodę i stopień zagrożenia lawinowego. - Zabrać ze sobą sprzęt ratujący życie, tzw. lawinowe ABC.

Nigdy nie idź w góry, nie upewniwszy się wpierw jakie warunki panują na szlakach. W tym celu śledź prognozy pogody i stopień zagrożenia lawinowego. Informacje te podawane są m.in. na stronach GOPR i TOPR, a także na innych portalach turystycznych. W ocenie ryzyka zejścia lawiny pomaga tabela stopni zagrożenia lawinowego. Stopnie zagrożenia lawinowego: - Stopień I (niski) – ogłaszany jest przy dobrych warunkach, gdy śnieg jest stabilny, a wyzwolenie lawiny możliwe tylko przy dużym dodatkowym obciążeniu i w nielicznych bardzo stromych miejscach. Nie oznacza to jednak, że zejście lawiny jest niemożliwe, dlatego nawet przy I stopniu trzeba zachować ostrożność. - Stopień II (umiarkowany) – ten stopień zagrożenia lawinowego oznacza częściowo niekorzystne warunki, gdy śnieg może na niektórych stromych stokach być umiarkowanie związany, a przy dużym obciążeniu mogą schodzić lawiny. Należy zachować ostrożność i wybierać bezpieczne trasy. - Stopień III (znaczny) – gdy ogłaszany jest trzeci stopień zagrożenia lawinowego, najlepiej zostać w domu, poruszanie się po górach wymaga dużego doświadczenia i umiejętności, trzeba unikać stromych stoków, a lawiny mogą schodzić samoistnie. - Stopień IV (wysoki) – ten stopień zagrożenia lawinowego to poważne ryzyko nawet dla osób doświadczonych. Nie zaleca się wyjść wysokogórskich, pokrywa śnieżna jest słabo związana, a duże lawiny mogą schodzić samoistnie. - Stopień V (bardzo wysoki) – poważne zagrożenie, warunki skrajnie niekorzystne, większość szlaków jest zamkniętych, a wychodzenie w góry niezalecane. Pokrywa śnieżna jest niestabilna, lawiny schodzą samoistnie i mogą przybierać ekstremalne rozmiary. Po szczegółowy opis stopni zagrożenia lawinowego odsyłamy na stronę GOPR. Pamiętaj, że już przy I stopniu zagrożenia lawinowego nie jest 100-procentowo bezpiecznie i bez odpowiedniej wiedzy oraz sprzętu nie warto ryzykować. A czy wiesz, co zabrać w góry zimą i jak skompletować lawinowe ABC?

Wybierając się na szlak, pamiętaj aby do plecaka spakować tzw. lawinowe ABC, czyli: - Detektor lawinowy – małe urządzenie elektroniczne, które wysyła lub odbiera sygnał. Dzięki detektorowi można łatwo zlokalizować człowieka zasypanego przez śnieg. - Łopatka – to obowiązkowy przyrząd ratunkowy. Bez łopaty ratunkowej odkopanie człowieka spod lawiny jest prawie niemożliwe. - Sonda – to składana tyczka, która pomaga szybko i precyzyjnie określić położenie zasypanej osoby. Powyższe przyrządy ratunkowe można wypożyczyć, ale planując częstsze wyjścia w góry, warto wyposażyć się we własne. Oprócz tego koniecznie trzeba mieć w plecaku apteczkę pierwszej pomocy oraz telefon komórkowy z zapisanym numerem alarmowym w górach. Alarmowy numer bezpieczeństwa w górach – 601 100 300

Przede wszystkim nie wpadać w panikę. Gdy Twojego towarzysza porwie lawina, w pierwszej kolejności wezwij pomoc (zadzwoń na wskazany wyżej numer). Gdy będzie bezpiecznie, użyj detektora lawinowego do ustalenia pozycji poszkodowanego, a następnie sondą lawinową określ, gdzie dokładnie się znajduje. Uzyskawszy pewność, odkop poszkodowanego, i sprawdź funkcje życiowe. Jeżeli nie oddycha, podejmij resuscytację krążeniowo-oddechową. W przypadku osób zasypanych przez lawinę kluczowe znaczenie ma czas. W pierwszej fazie przetrwania, która trwa około 18 minut od zasypania, przeżywalność ofiar wynosi około 91%, ale z każdą minutą spada. Szybki czas dotarcia do poszkodowanego i udzielenia niezbędnych czynności ratunkowych jest niezwykle ważny, by ocalić życie osoby zasypanej przez lawinę. To ogromny skrót wiadomości. Zachęcamy do wzięcia udziału w szkoleniu lawinowym prowadzonym przez doświadczonych pracowników GOPR. Szkolenie takie będzie prowadzone na naszym zimowym campie w Gorcach. Tam poznasz podstawy ratownictwa lawinowego i obsługi sprzętu.