Żółta febra – dlaczego warto się na nią szczepić?
Żółta febra, nazywana żółtą gorączką, jest ciężką, tropikalną chorobą przenoszoną przez komary, wywoływaną przez wirusy z rodziny Flaviviridae. Może przebiegać bezobjawowo, ale część zakażeń prowadzi do ostrej infekcji, która może być potencjalnie śmiertelna. Na szczęście istnieje szczepionka na żółtą febrę. Szczepienia te są obowiązkowe lub zalecane, w zależności od tego, do której części świata się wybierasz.
Jak przebiega żółta febra i co to jest?
Żółta gorączka (YFV) stanowi poważny problem zdrowia publicznego w krajach tropikalnych i bardzo duże niebezpieczeństwo dla turystów. Według Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) każdego roku notuje się około 200 000 przypadków YFV. Ryzyko zachorowania podczas 2-tygodniowej podróży po Afryce wynosi średnio 50 na 100 000 osób, a w Ameryce Południowej 5 na 100 000. Zazwyczaj YFV przebiega bezobjawowo i nie stanowi zagrożenia, jednak w części przypadków może dojść do groźnego przebiegu z uszkodzeniem wątroby, zaburzeniami krzepnięcia, wstrząsem i niewydolnością wielonarządową.
W początkowej fazie choroby pojawiają się objawy przypominające grypę: gorączka, bóle mięśni, bóle głowy, mdłości i wymioty, czasami bradykardia, czyli zbyt niska częstotliwość akcji serca. W kolejnej fazie, do której dochodzi u około 15% chorych, rozwija się żółtaczka z uszkodzeniem wątroby, zmiany krwotoczne i niewydolność wielonarządowa. Około 50% z tych chorych umiera w ciągu 10-14 dni od pojawienia się pierwszych objawów.
Leczenie jest wyłącznie objawowe, a najlepszym sposobem zapobiegania jest szczepienie oraz stosowanie ochrony przed ukąszeniami komarów.
Występowanie żółtej febry oraz komu zalecane jest szczepienie przeciwko żółtej febrze
Obok malarii ogromnym zagrożeniem dla turystów jest właśnie żółta febra. Szczepionka skutecznie ochroni Cię przed zachorowaniem. Szczepienie jest:
-
zalecane dla wszystkich osób odwiedzających regiony zagrożone zakażeniem, niezależnie od tego, czy są objęte obowiązkiem szczepień.
-
obowiązkowe dla każdego, kto wybiera się do: Beninu, Burkina Faso, Gabonu, Ghany, Gujany Francuskiej, Kamerunu, Kongo, Liberii, Mali, Nigru, Republiki Środkowej-Afrykańskiej, Ruandy, Togo, Wybrzeża Kości Słoniowej, Demokratycznej Republika Konga, na Wyspę św. Tomasza i Wyspę Książęcą. Szczegółowe dane na temat krajów objętych obowiązkiem można uzyskać na stronach CDC i WHO.
-
obowiązkowe dla podróżnych opuszczających rejony, gdzie choroba występuje.
-
obowiązkowe dla osób podróżujących do niektórych krajów zagrożonych transmisją wirusa.
Żółta febra występuje zwłaszcza w krajach:
-
Afryka – Angola, Benin, Burkina Faso, Burundi, Czad, Demokratyczna Republika Konga, Etiopia, Gabon, Ghana, Gambia, Gwinea, Gwinea Bissau, Gwinea Równikowa, Kamerun, Kenia, Kongo, Liberia, Mali, Mauretania, Niger, Nigeria, Republika Środkowoafrykańska, Rwanda, Senegal, Sierra Leone, Somalia, Sudan, Togo, Uganda, Wybrzeże Kości Słoniowej.
-
Ameryka Południowa i Środkowa – Argentyna, Boliwia, Brazylia, Kolumbia, Ekwador, Gujana Francuska, Gujana, Panama, Paragwaj, Peru, Surinam, Trinidad i Tobago, Wenezuela.
Szczepienie przeciwko żółtej febrze, potwierdzone Międzynarodowym Świadectwem Szczepień stanowi warunek konieczny wyjazdu do krajów objętych obowiązkiem szczepienia. Każdy zaszczepiony podróżnik otrzymuje „książeczkę szczepień”, którą musi dysponować, podczas wjazdu na teren kraju, gdzie istnieje obowiązek szczepienia. Pamiętaj o tym, jeżeli zamierzasz wybrać się z nami do Kolumbii, Kenii i Tanzanii.
Jaka szczepionka przeciwko żółtej gorączce YFV?
W Polsce dostępna jest szczepionka przeciw żółtej febrze (Stamaril) zawierająca żywe, osłabione cząstki wirusa, powyżej 1000 jednostek LD50 żywego atenuowanego wirusa żółtej febry (szczep 17 D-204). Charakteryzuje się bardzo wysoką skutecznością i bezpieczeństwem. U 99% zaszczepionych pełna odporność rozwija się po ok. 30 dniach.
Ile przed wyjazdem trzeba przyjąć szczepionkę? Optymalnie jest to 30 dni, a najpóźniej 10 dni przed wyjazdem należy przyjąć dawkę. Ochrona utrzymuje się przez około 10 lat, a po tym czasie zalecane jest szczepienie przypominające.
Jeżeli interesuje Cię cena szczepionki na żółtą febrę, to szacunkowy koszt szczepienia w Polsce kształtuje się w okolicy 215 zł – 240 zł za preparat (nie podlega refundacji NFZ) plus koszt obsługi.
Żółta febra szczepionka i jej skutki uboczne
Każdy lek może wywoływać skutki uboczne, zwłaszcza u osób nadwrażliwych i uczulonych na substancję, dlatego należy podjąć środki ostrożności i rozważyć czy nie występuje zwiększone ryzyko działań niepożądanych, są to zwłaszcza:
-
Wiek powyżej 60 lat.
-
Przejściowy niedobór odporności.
-
Przyjmowanie kortykosteroidów.
-
Dzieci od 6 do 9 mż. powinny być szczepione tylko w wyjątkowych sytuacjach.
Do objawów niepożądanych mogą należeć: bóle głowy, reakcje alergiczne, nudności i wymioty, gorączka, osłabienie, powiększenie węzłów chłonnych czy anafilaksja. Wszystkie skutki uboczne, możliwe działania niepożądane i środki ostrożności zostały opisane w ulotce leku.
Zanim pacjent otrzyma szczepienie, musi przejść przez proces medycznej kwalifikacji do szczepień przeciwko żółtej febrze, co znacznie ogranicza ryzyko wystąpienia działań niepożądanych. W sprawach związanych ze szczepieniami należy konsultować z lekarzem medycyny podróży lub lekarzem rodzinnym.