Pyszne jedzenie, najlepsze wino, niezwykła gościnność i widoki, które zostaną w Twoim sercu na długo – taka jest właśnie Gruzja. Atrakcje kraju to przede wszystkim niezwykle klimatyczne miejscowości oraz górskie, dzikie krajobrazy (choć nie jeden z nas dodałby do tej listy także słynne gruzińskie biesiady). Podpowiadamy co warto zobaczyć w Gruzji (oprócz lokalnych winnic i restauracji).
Stolica Gruzji Tbilisi to niezwykła metropolia. Choć mieszka w niej ponad milion ludzi, ma klimat małego miasteczka. Na szczególną uwagę zasługuje tamtejsze urokliwe Stare Miasto, pełne zadrzewionych alejek, zabytków i starych kamiennych domów. Całości dopełnia niesamowita gościnności jej mieszkańców.
KUTAISI
Innym wartym odwiedzenia miastem w gruzji jest Kutaisi, które w mitologii greckiej (pod nazwą Ai) wystąpiło jako miejsce, do którego Jazon i Argonauci wybrali się po złote runo. Kutaisi otoczono jest wysokimi wzgórzami, z których rozpościera się wspaniały widok na miasto i okolicę. Na jednym z nich stanęła piękna katedra Bagrati.
MESTIA
Wśród majestatycznych gór Kaukazu leży małe miasteczko Mestia, która – naszym zdaniem – stanowi kwintesencję całego Kaukazu. Znaleźć tam można pozostałości baszt warownych Swanów, a nad miejscowością góruje groźna, wiecznie ośnieżona Uszba (4710 m n. p. m). Uwaga: grozi miłością od pierwszego wrażenia.
CMINDA SAMEBA
Symbolem całej Gruzji jest jednak bez wątpienia Cminda Sameba (pol. Święta Trójca). Klasztor leży na wysokości 2170 m n.p.m, a w jego tle podziwiać można drzemiący wulkan Kazbek. Tam trzeba po prostu usiąść, odpocząć i wsłuchać się w kaukaską ciszę… Cminda Sameba odwiedzamy podczas każdej solistowej wyprawy do Gruzji, a wciąż zachwyca tak samo jak za pierwszym razem.
GRUZIŃSKA DROGA WOJENNA (gruz. Sakartwelos Samchedro Gza)
Gruzińska Droga Wojenna to główny szlak przecinający w poprzek Wielki Kaukaz. Pod złowrogą nazwą kryje się malownicza trasa nie tylko pełna wspaniałych górskich, ale legend i ważnej dla Gruzji historii.
KANION OKATSE
Wspaniałe widoki kanionu Okatse podziwiać można z bardzo ciekawej perspektywy. Na wysokości koron drzew wybudowano tam bowiem spacerowe drewniane pomosty (jedna z najmłodszych atrakcji Gruzji). Niezwykłe przeżycia gwarantowane, ale nie polecamy osobom z lękiem wysokości 😉
KATSKHI
Wyobrażasz sobie samotne życie w domu usytuowanej na szczycie 40 metrowej skalnej maczudze? Taki żywot wybrał mnich zamieszkujący Katskhi – jedno z najbardziej spektakularnych miejsc w Gruzji. Według niektórych naukowców wysoka skała nie jest tworem natury, a ludzi. Mieli ją zbudować poganie oddający hołd Bogu Płodności.
DAWID GAREDŻA
Na samej granicy z Azerbejdżanem, pośrodku pustkowia leży klimatyczny kompleks monastyrów Gruzińskiego Kościoła Prawosławnego. Jego historia sięga VI wieku, kiedy to syryjski mnich o imieniu Dawid osiedlił się tam w pobliskiej jaskini.
USHGULI
Ushguli to najwyżej położona osada w całej Europie. Mieści się bowiem na wysokości 2200 metrów n.p.m. Opisać ją można trzema kolorami: biały, zielony i brązowy. Biel to barwa znajdującego się nieopodal Ushguli lodowca Shkhara, zielenią mienią się otaczające je wzgórza, a brąz to kolor kamienia, z którego zbudowane są wszystkie budynki w wioseczce.
UPLISCYCHE
Znajdujące się ona skalistym brzegu rzeki Kury Upliscyche to niezwykła atrakcja Gruzji. W starożytnym skalnym mieście mieszają się wpływy kulturowe Anatolii i Iranu oraz pogaństwa i chrześcijaństwa. Jego powstanie datuje się na V wiek p.n.e.
Poszukując informacji na temat bezpieczeństwa w Gruzji, możecie natknąć się na sprzeczne opinie. Wyjaśniamy skąd się to bierze i dlaczego my w Gruzji czujemy się wyjątkowo bezpiecznie.
W Gruzji, jak prawdopodobnie w każdym innym kraju, istnieją miejsca bezpieczne i mniej bezpieczne. Wystarczy unikać tych drugich i cieszyć się wyjazdem. W naszym odczuciu najniebezpieczniejsze tam są… krowy;) Ich stada przechadzają się leniwie po drogach, a kierowcy zmuszeni są do rajdowego slalomu między nimi (sic!).
Zaczniemy od „straszenia”. W internecie i wśród opinii znajomych możecie natknąć się na informację, że w Gruzji jest niebezpiecznie. I rzeczywiście: są w niej rejony niebezpieczne, ale też zamknięte dla osób zewnątrz. Są to tereny separatystycznej Abchazji i Osetii Południowej. Zgodnie z gruzińskim prawem wjazd na ich tereny jest nielegalny, a ich granic pilnują zarówno wojska gruzińskie, jak i rosyjskie.
Oprócz tych dwóch rejonów Gruzja należy do jednych z najbezpieczniejszych krajów w tej części świata. Oczywiście: zdarzają się w niej drobne napady i kradzieże, ale nie częściej niż np. w Polsce. Poczucie bezpieczeństwa wzmagają w nas też Gruzini, którzy – naszym zdaniem – są jednym z najmilszych, najbardziej gościnnych i najbardziej pomocnych narodów na świecie: ) Jedynym zagrożeniem może tam stać się więc… przejedzenie gruzińskimi smakołykami czy kac spowodowany czaczą, którą częstuje każdy gospodarz noclegu czy napotkana osoba na górskim szlaku.
Ubezpieczenie obowiązkowe przy wjeździe do Gruzji obowiązuje jedynie osoby wjeżdżające do kraju samochodem zarejestrowanym poza jej granicami. W innych przypadkach jest ono jedynie zalecane. Przed wyjazdem warto jednak wykupić dobre ubezpieczenie, zwłaszcza jeśli w planach ma się górskie wędrówki. Wówczas należy wykupić takie, które pokrywa nie tylko ewentualne koszty leczenia, ale i koszty akcji ratunkowej. Jeśli wybierasz się do Gruzji z Klubem Podróżników „Soliści” to wysokiej klasy ubezpieczenie masz już wliczone w cenę.
W Gruzji znajduje się Ambasada Rzeczypospolitej Polskiej, do której można zgłosić się w przypadku sytuacji kryzysowej (np. gdy zgubimy swój paszport). Jej adres to:
Ambasada RP w Tbilisi
Oniashvili 24, 0160 Tbilisi, Gruzja
telefon: + 995 322 92 03 98
e-mail: tbilisi. amb. sekretariat@msz. gov. pl
Jeżeli wybierasz się w podróż po Kaukazie, z pewnością zainteresują cię ciekawostki o Gruzji. Dowiedz się na jakiej wysokości leży najwyższa gruzińska miejscowość oraz co łączy Gruzinów i Polaków…
Gruzja leży na granicy Europy i Azji, w Kaukazie Południowym.
Gruzja nie należy do Unii Europejskiej, ale jest krajem z nią stowarzyszonym, a od 2016 jest także członkiem strefy wolnego handlu z Unią Europejską.
Stolicą Gruzji jest Tbilisi, ale parlament kraju ma siedzibę w mieście Kutaisi.
Niepodległości od Rosji Gruzja uzyskała w 1991 roku. Do dziś jednak relacje między tymi dwoma państwami pozostaje dosyć napięta.
Religią dominującą w Gruzji jest prawosławie. Wyznaje je tam blisko 88% społeczeństwa.
Szacuje się, że w Gruzji na stałe mieszka około 6000 tysięcy Polaków.
Jednym z bohaterów narodowych Gruzji jest Lech Kaczyński. W 2008 roku z inicjatywy byłego prezydenta Polski w Tbilisi odbył się wiec, mający na celu sprzeciwienie się „dążeniom Rosji do imperializmu”, czym Kaczyński zyskał sobie ogromną sympatię Gruzinów. Dziś w Tbilisi możemy podziwiać jego pomnik, a w Batumi ulicę imienia Marii i Lecha Kaczyńskich.
Najwyższym szczytem w Gruzji i trzecim najwyższym szczytem całego Kaukazu jest Szchara (5193 m n.p.m.), a nie – jak wiele osób mylnie zakłada – Kazbek (5033 m n.p.m).
Najwyżej położoną miejscowością w Gruzji i jedną z najwyżej położonych w Europie jest Uszguli, które usytuowane jest na wysokości 2100 metrów n.p.m, tuż u stóp góry Szchara. Z powodu sporych opadów śniegu przez 6 miesięcy w roku drogi do niej są zamknięte, a żywności jest przywożona mieszkańcom za pomocą specjalnych hel
Najpopularniejszym alkoholem w Gruzji jest cza-cza, czyli wódka wytwarzana z winogron. W kraju produkuje się także sporą ilość win. Eksportowane są one jednak w stosunkowo małych ilościach, a niektórych z nich można spróbować wręcz jedynie w danych regionach Gruzji.
Z Gruzji pochodził Józef Stalin. W Gori (czyli miejscowości, w której się urodził) do dziś stoi jego pomnik oraz znajduje się poświęcone jego życiu muzeum i oryginalny wagon, którym jechał do Jałty. Miejsce to jest powodem wielu sporów oraz wzbudza wiele emocji i wątpliwości nie tylko wśród turystów, ale i wśród Gruzinów. Choć większość mieszkańców Gruzji uważa Stalina za zbrodniarza wojennego, są tam też i tacy, dla których jest bohaterem narodowym.
W Gruzji znajduje się droga uznawana za najniebezpieczniejszą trasę samochodową na świecie. Jest nią droga prowadząca do górskiej miejscowości Omalo.
Pogoda w Gruzji w znacznej mierze zależy od regionu, który akurat odwiedzasz. Warto o tym pamiętać pakując się na wyprawę do niej i razem ze strojem kąpielowym, spakować ciepłą bluzę i kurtkę.
Gruzja to bardzo zróżnicowany kraj – zarówno pod względem ukształtowania terenu, jak i panującej tam pogody. Zdarza się, że gdy na terenach górzystych pada śnieg, na wybrzeżu Morza Czarnego można się opalać i pływać w całkiem ciepłej wodzie. Gruziński klimat zaskakuje bowiem licznymi kontrastami i bardzo silną piętrowością.
Klimat Gruzji określany jest jako podzwrotnikowy wilgotny w zachodnich regionach i podzwrotnikowy kontynentalny we wschodniej jej części. Naturalną i bardzo wyraźną granicą klimatyczną w Gruzji są Góry Suramskie. Co więcej ze względu na to, że Gruzja to kraj bardzo górzysty, odznacza się on też ogromną piętrowością.
Podczas jednego wyjazdu do Gruzji można spodziewać się bardzo zróżnicowanej pogody, zwłaszcza jeżeli w planach ma się zwiedzenie jej różnych regionów. Najcieplej jest tam od maja do sierpnia, kiedy średnie temperatury w Tbilisi sięgają około 25–27 °C, na wybrzeżu do 32°C, a przy granicy z Azerbejdżanem nawet 35°C. W tym samym czasie w najwyższych partiach górskich jest dużo chłodniej, a średnia temperatura wynosi tam około 20°C. Opady roczne są dużo większe niż w Polsce, gdyż w ciągu roku spada tam około 2800-3000 mm.
Do Gruzji można jechać przez cały rok. Jeżeli jednak w planach ma się trekkingi – lepiej wybierać miesiące letnie i wczesno-jesienne, kiedy temperatury pozwalają na swobodne przemieszczanie się po szlakach. W dodatku zimą wiele zakątków Gruzji jest najzwyczajniej niedostępna, gdyż prowadzące do nich drogi nie są odśnieżane (taka sytuacja panuje np. w malowniczym Ushguli). Jeżeli Twoim celem jest słynne Batumi, również postaw na miesiące letnie, kiedy to panują tam najwyższe temperatury, a deszcz pada stosunkowo rzadko.
Kuchnia gruzińska to nasza prawdziwa miłość. Tradycyjne dania Gruzji to zaś prawdziwa uczta dla podniebienia, a najlepiej smakują – oczywiście – w pięknych górskich krajobrazach, zakrapiane winem lub tradycyjną czaczą…
Kuchnię Gruzji pokochają zarówno miłośnicy dań mięsnych, jak i wegetarianie. Jest różnorodna, pożywna i smaczna. Co więcej jednym z elementów gruzińskiej kultury jest tzw. supra, czyli tradycyjna gruzińska biesiada. Całe rodziny wraz z przyjaciółmi, a czasem nawet i cała wioska zasiadają wspólnie do stołu zastawionego bogato w wiele rozmaitych dań. Całości towarzyszy zaś domowej roboty gruzińskie wino i czacza (wysokoprocentowy alkohol produkowany z winogron).
To co wyróżnia gruzińską kuchnię, to stosowane w niej przyprawy, które nadają tradycjnym daniom unikatowego smaku. Do najpopularniejszych z nich zalicza się m.in.:
Chmeli Suneli – mieszanka drobno zmielonych ziół (między innymi: bazylii, pietruszki, cząbru, mięty i szafranu)
W daniach przeważają zaś mięsa (głównie jagnięcina i baranina), bakłażany, pomidory, orzechy i różnego rodzaju sery.
Na solistowej wyprawie do Gruzji stołujemy się przede wszystkim u naszych gospodarzy i w lokalnych restauracjach (często poleconych przez naszych przyjaciół-Gruzinów). Podczas podróży znajdzie się więc wiele okazji do spróbowania tradycyjnych gruzińskich dań. My polecamy przede wszystkim:
CHACZAPURI – rodzaj placka zapiekanego z serem i jajkiem sadzonym;
CHINKALI – pierożki o charakterystycznym kształcie sakiewek, nadziane rosołem i mięsem lub serem;
LOBIANI – placek z nadzieniem z czerwonej fasoli;
PCHALI – pasta warzywna z ziarenkami granatu, najczęściej zrobiona z bakłażana, buraków lub kapusty;
CHASZLAMA – zupa z kawałkami baraniny, ziemniakami i pomidorami;
CHARCZO – gęsta zupa gulaszowa z ryżem;
CZAKAPULI – aromatyczny gulasz z jagnięciny;
MCWADI – szaszłyki z mięsa marynowanego w mieszance gruzińskich przypraw, najczęściej przyrządzane z baraniny.
CZURCZCHELE, zwane „gruzińskim Snikersem” – słodka przekąska z nawleczonych an nitkę orzechów zatopionych w gęstej glazurze z soku winogron;
POMIDORY I OGÓRKI – tak, dobrze widzisz. W Gruzji polecamy Ci spróbować tamtejszych sałatek z pomidorów i ogórek, jako że warzywa dojrzewające w gruzińskim słońcu mają jakby inny, bogatszy smak: )
W Gruzji nie czyhają na nas żadne tropikalne choroby. Możesz więc zdobywać gruzińskie szczyty i zwiedzać tamtejsze monastyry ze spokojną głową. Co na temat zdrowia warto jednak wiedzieć przed wyjazdem do Perły Kaukazu?
Jak informuje Ministerstwo Spraw Zagranicznych w Gruzji od lat nie panują żadne zagrożenia sanitarno – epidemiologiczne. Jednakże tamtejsza publiczna opieka medyczna pozostawia wiele do życzenia. W podróż najlepiej wybrać się więc z wysokiej klasy ubezpieczeniem zdrowotnym oraz dobrze wyposażoną apteczką. Prawdopodobnie największym „zagrożeniem zdrowotnym” w Gruzji są nieprzyjemne dolegliwości po… całonocnej degustacji tamtejszego wina i „czaczy”;)
Gruzja nie wymaga żadnych szczepień obowiązkowych. I choć szczepionki przed wyjazdem do niej nie są popularną praktyką, niektórzy lekarze medycyny podróży zalecają zaszczepić się na:
Szczepienia w Gruzji nie są tak ważne jak w przypadku podróży do Azji Wschodniej i Południowej. Decyzję o ich przyjęciu skonsultuj więc najlepiej z lekarzem medycyny tropikalnej lub nawet lekarzem pierwszego kontaktu. Na miejscu uważaj zaś na żywność, którą spożywasz, zwłaszcza tę zakupioną na bazarach. W większych miejscowościach woda w kranach jest zdatna do picia. W miarę możliwości staraj się jednak jej unikać. Bezpieczniejsza jest woda w butelkach lub ta przegotowana.
Niewątpliwie największym skarbem Gruzji są jej górskie tereny. Właśnie dlatego na solistowych wyjazdach dużo czasu poświęcamy na trekkingi i odkrywanie dzikiej gruzińskiej natury. Podczas wędrówek w odległe górskie zakątki jesteśmy ciut bardziej narażeni na różnego rodzaju kontuzje i dolegliwości. W podróż warto więc zabrać ze sobą dobrze wyposażoną apteczkę. Powinny się w niej znaleźć przede wszystkim przedmioty niezbędne do udzielenia pierwszej pomocy tj. m.in. plastry, opatrunki, płyn do dezynfekcji ran czy folia NRC. Do apteczki spakuj też leki, które przyjmujesz regularnie, środki przeciwbólowe oraz leki przydatne podczas zatruć pokarmowych. W czasie podróży do Gruzji przyda Ci się także krem przeciwsłoneczny oraz spraye lub maści odstraszające owady.
Ważna informacja dla alergików: podczas wędrówek będziemy przechodzić przez liczne łąki porośnięte różnorodnymi trawami i kwiatami. Warto więc mieć ze sobą leki na alergię. Co więcej na gruzińskich polanach bardzo rozpowszechnioną rośliną jest silnie uczulający (a wręcz śmiertelnie niebezpieczny) Barszcz Sosnowskiego. Jeśli wystąpią objawy w postaci oparzeń należy skontaktować się z lekarzem.
Niestety publiczna służba zdrowia w Gruzji jest na bardzo niskim poziomie. W razie potrzeby lepiej więc korzystać z prywatnej opieki medycznej dostępnej w większych miejscowościach. Na wyjeździe warto więc posiadać dobre ubezpieczenie zdrowotne obejmujące koszty leczenia, a w przypadku osób planujących górskie wędrówki – także koszty transportu medycznego i akcji ratunkowych. Jeżeli wybierasz się do Gruzji razem z Klubem Podróżników Soliści w cenie wyjazdu posiadasz już wysokiej klasy ubezpieczenie.
Jedziesz zdobywać gruzińskie szczyty i podziwiać jedne z piękniejszych krajobrazów świata? Mamy dla Ciebie dobrą wiadomość: w Gruzji możesz spodziewać się bardzo niskich cen. Nie bez powodu nazywana jest ona „rajem budżetowych backpackerów”.
W Solistach kochamy Gruzję. Nie tylko za jej unikatowość i wyjątkowo przyjaznych ludzi, ale i za to, że jest (finansowo) dostępna dla każdego. W porównaniu do polskich cen, tanie jest tam przede wszystkim jedzenie. Bez względu na zawartość swojego portfela możesz więc tam do oporu zajadać się pysznymi chinkali i popijać je mocnym gruzińskim winem. Czy to nie brzmi jak raj? Przed wyjazdem dowiedz się co jest walutą Gruzji i ile gotówki powinieneś wziąć ze sobą.
Walutą Gruzji jest lari (w skrócie GEL), który dzieli się natomiast na sto tetri. Jednostka monetarna występuje w banknotach o nominale po 5, 10, 20, 50 i 100 lari, a także w monetach po 1, 2, 5, 10, 20 i 50 tetri oraz 1 i 2 lari. Jeden lari to około 1,41 złotych (kurs z dnia 15.05.2019). Zdobią je przede wszystkim wizerunki ważnych gruzińskich osobistości (np. kompozytora Zacharia Paliashvili czy poety Akaki Tsereteli oraz symbole związane z gruzińską kulturą (np. pomnik założyciela Tbilisi czy fasada Opery Narodowej). Ciekawostką jest, że nazwa waluty Gruzji pochodzi od starogruzińskiego słowa oznaczającego „skarb”.
To ile gotówki powinieneś zabrać ze sobą do Gruzji zależy, oczywiście, od tego w jaki sposób chcesz ją zwiedzić. Inną kwotę wydasz bowiem w hotelach, a inną w małych hostelach. W podróż najlepiej weź ze sobą euro lub dolary amerykańskie, które bez problemu wymienisz w kantorze na miejscu. Jeżeli wybierasz się do gruzji z Klubem Podróżników Soliści pamiętaj, że będziemy stołować się głównie w restauracjach i lokalnych knajpach (gdzie za posiłek będziemy wydawać ok. 15–20 GEL). Na cały wyjazd weź ze sobą minimalnie 170 dolarów (ok. 150 euro). Kwotą „wygodną” będzie około 280–335 dolarów (ok. 250–300 euro). Pamiętaj jednak, że kwotę, która Ci się przyda powinieneś oszacować indywidualnie. Nie zapomnij również o 350 dolarach, które przekazujesz liderowi na lotnisku.
Posiłek w niedrogiej restauracji – ok. 17 GEL (ok. 24 PLN);
Porcja Chinkali – ok. 4 GEL (ok. 5,50 PLN);
Piwo w barze – ok. 4 GEL (ok. 5,50 PLN);
Kawa w kawiarni – ok. 5 GEL (ok. 7 PLN);
Domowe wino na straganie ulicznym – ok. 3 GEL (ok. 4,20 PLN);
Słoiczek domowej adżiki – ok. 2 GEL (ok. 2,70 PLN);
Litr mleka – ok. 4 GEL (ok. 5,50 PLN);
Bochenek chleba – ok. 1 GEL (ok. 1,40 PLN);
1,5 litrowa woda mineralna – ok. 1 GEL (ok. 1,40 PLN);
Kilogram jabłek – ok. 3 GEL (ok. 4,20 PLN);
Bilet w transporcie miejskim – ok. 0,50 GEL (ok. 0,70 PLN);
Bilet w turystycznej marszrutce z Tbilisi do Kazbegi – ok. 15 GEL (ok. 21 PLN);
Pamiątkowy róg na wino – 20-200 GEL (ok. 28-280 PLN);
Pamiątkowa czapka hodowcy owiec – ok. 10 GEL (ok. 14 PLN);
Kolejka linowa w Tbilisi – 2 GEL (ok. 2,70 PLN);
Bilet wstępu do Muzeum Stalina w Gori – 10 GEL (ok. 14 PLN).
Podróż do Gruzji nie wiąże się z żadną żmudną i stresującą aplikacją o wizę. Przed wyjazdem dowiedz się, czy w ogóle wiza do Gruzji jest Ci potrzebna i z jakim dokumentem możesz podróżować.
Pod względem formalnym podróż do Gruzji jest dla obywateli polskich bardzo łatwa. Na okres 365 dni możemy do niej wjechać bez wizy. Natomiast gdy chcemy przedłużyć taki bezwizowy pobyt, wystarczy wyjechać i ponownie wjechać na teren Gruzji. Polacy nie podlegają również w Gruzji obowiązkowi meldunkowemu.
Na terytorium Gruzji możesz wjechać zarówno na paszporcie, jak i dowodzie osobistym. Jednakże my polecamy podróż na paszporcie, jako że jest to jedyny dokument, który uznają gruzińskie urzędy. Z dowodem podróżuj tylko wtedy, gdy nie posiadasz paszportu.
Przed wyjazdem upewnij się, że zawarte w dokumencie dane osobiste są aktualne, a ze zdjęcia da się rozpoznać, że należy on do Ciebie.
Jeżeli chcesz wyjechać do Gruzji „na stałe” lub masz pytania związane z wjazdem na jej terytorium, skontaktuj się z najbliższą gruzińską placówką konsularnę. W Polsce Ambasada Gruzji znajduje się w Warszawie pod adresem:
Ambasada Gruzji w Polsce
Tel.: 22 616 62 21
Natomiast jeśli podczas podróży przydarzy Ci się sytuacja kryzysowa (np. zgubisz paszport) o pomoc poproś w polskiej ambasadzie w Gruzji. Jej adres to:
Ambasada RP w Tbilisi
Oniashvili 24, 0160 Tbilisi, Gruzja
telefon: + 995 322 92 03 98
e-mail: tbilisi. amb. sekretariat@msz. gov. pl
*Tekst został napisany 10.03.2020 roku. Pamiętaj, że zasady dot. wjazdu i wyjazdu z terenu Gruzji mogły ulec zmianie. Aktualnych informacji szukaj na oficjalnej stronie Ministerstwa Spraw Zagranicznych.
GRUZJA